Hofjeswoningen liggen binnen een beschermde semi-openbare ruimte waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Het delen van de algemene binnen- en buitenruimte is een bijzondere kwaliteit van Hofjeswoningen en zorgt voor een fijne leefomgeving.
De woningen zijn kleiner dan ‘standaard’ woningen, en bepaalde ruimten zijn bewust kleiner of minder aanwezig. Wonen in hofjeswoningen levert meer ontspanning op omdat er minder tijd aan schoonmaken hoeft te worden besteed en is energie zuiniger. Dus bewoners houden meer tijd over om te genieten van hun huis en hun woonomgeving.

Het leven in Hofjeswoningen is een gezonde combinatie tussen collectiviteit en individualiteit, gebaseerd op goed nabuurschap. Goed nabuurschap, waarbij mensen voor elkaar klaar staan, draagt bij aan het woonplezier. Het leidt vaak tot gezamenlijke initiatieven om het woonplezier te verbeteren. Hofjeswoningen zijn geschikt voor ouderen, starters (al dan niet samenwonend) en gezinnen. Maar vooral ook voor de steeds groter wordende groep van alleenstaanden en gescheiden ouders met kinderen. Juist die combinatie van deze groepen maakt het concept van Hofjeswoningen krachtig.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

Tussen 1947 en 2017 is het aantal mensen dat alleen woont, de zogenaamde alleenstaanden, gegroeid van 285 duizend naar bijna 3 miljoen, ofwel van 5 naar 22 procent van alle meerderjarige Nederlanders. De komende drie decennia zet die trend zich voort: de bevolkingsprognose van het CBS voorziet dat er in 2047 3,6 miljoen alleenstaanden zullen zijn op een meerderjarige bevolking van bijna 15 miljoen. Bijna 1 op de 4 volwassen inwoners zal dan alleenstaand zijn. Daarnaast is de verwachting dat over dertig jaar (net als nu) ruim 4 procent van alle meerderjarige Nederlanders een alleenstaande ouder met één of meer kinderen zal zijn. In 1947 was het nog 1 procent. (bron CBS)

Uit onderzoek van het Leyden Academy on Vitality and Ageing, blijkt dat woonplezier bestaat uit een combinatie van een aantal positieve gevoelens: vrijheid, verbondenheid, genieten, thuis, ontspannen, veiligheid en comfort.
Hofjeswoningen geven bewoners een prettig en veilig gevoel en geborgenheid door kleinschaligheid.
Hofjeswoningen zijn een uitkomst voor mensen die hun zelfstandigheid willen behouden, maar ook graag gezelligheid in de buurt hebben. Een plek waar mensen elkaar kunnen helpen, zonder verplichtingen.

Hofjeswoningen roepen een sterk thuisgevoel op: zowel fysiek, sociaal als mentaal. Wonen met anderen is gezellig, je bent nooit alleen en hulp is binnen handbereik. Voorzieningen kunnen worden gedeeld, bijvoorbeeld de auto. Uitgangspunt is dat de bewoners zichzelf kunnen redden. Het is natuurlijk ook prettig als bewoners elkaar kunnen steunen. Bij gemeenschappelijk wonen is het zoeken naar een juiste balans. Je bent begaan met elkaar en men respecteert elkaars privacy.

De bewoners investeren een deel van hun tijd in de gemeenschap. Zij komen elkaar tegen, zoeken elkaar op en organiseren samen iets gezelligs. Ze raken spontaan aan de praat in de gezamenlijke tuin of vieren feestdagen in de gezamenlijke ruimte.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

Bewoners van hofjes zijn, gemiddeld genomen, buitengewoon tevreden over hun woonsituatie.
(waarderingscijfers geven aan 8,6 punten op een schaal van 1-10. Bron WBO/WoON).
Veel stadsbuurten zullen jaloers zijn op deze score.

De overheid heeft er de laatste jaren voor gekozen zorg en wonen meer van elkaar te scheiden.
Ouderen blijven zo lang mogelijk zelfstandig wonen, en zijn meer aangewezen op
zelfredzaamheid en de mensen in de eigen omgeving.
Hofjeswoningen zijn kleinschalige projecten die een bijdrage leveren aan het integreren van zorg in de directe leefomgeving. Gezamenlijk zorgen voor de leefomgeving schept een band. Bewoners kunnen elkaar helpen met kennis, tijd en vaardigheden; het lokale zelf organiserend vermogen verrijken en ondersteunen.

De samenleving is steeds meer individualistisch, waardoor eenzaamheid niet alleen bij ouderen, maar ook bij jongeren op de loer ligt.
Hofjeswoningen maken gemeenschappelijk wonen mogelijk voor mensen die hun zelfstandigheid willen behouden en ook graag gezelligheid in de buurt willen hebben.
Ouderen zoeken de veiligheid van hun hofje. Jongeren zoeken vooral de menselijke verbindingen.
Juist die combinatie van deze groepen creëert een leefgemeenschap die in harmonie is.

Uit onderzoek bij bestaande vormen van Hofjeswoningen blijkt dat ruim 60% van de ouderen en ruim 50% van de overige bewoners bij voorkeur met een diversiteit aan mensen in een groep willen wonen.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

Uit de CBS-cijfers blijkt dat in 2040 een kwart van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder is. Overheid, woningbouwverenigingen en corporaties houden hier al rekening mee bij de planvorming.
Niet alleen zullen volgens het RIVM de kosten voor alleenstaanden voor zorg in 2040 stijgen tot €147 miljard. Het grootste probleem is het vinden van personeel om deze taken uit te voeren. Wat is er dan mooier om geen dure zorg in te hoeven kopen of te leveren, maar dat mensen elkaar kunnen helpen. Het nu bouwen van Hofjeswoningen is bouwen voor de toekomst.

Hofjeswoningen gaat niet alleen over kleiner wonen, maar vooral over anders wonen.
Met de stijging van de bouwkosten door verhoogde materiaalprijzen en de vraag naar betaalbare woningen, is compacter bouwen de vanzelfsprekende oplossing.
In ons land is voldoende woonoppervlakte. Echter, een groot deel is in handen van honkvaste ouderen en alleenstaanden, omdat zij relatief grote woningen (woonoppervlakte) en percelen in bezit hebben. Landen om ons heen hebben per hoofd van de bevolking veel minder woonoppervlakte.

De opgave van de woningmarkt is daarom niet alleen een nieuwbouwopgave, maar ook een aanpassingsopgave van de woningmarkt. Dus niet alleen nog meer gezinswoningen bouwen.
Met Hofjeswoningen willen we vooral mogelijkheden creëren om de doorstroming te bevorderen en woningen te bouwen met een oppervlakte passend bij de doelgroep. Dit betekent onder andere kleinere en goedkopere woningen voor starters en alleenstaanden.
Kijkend naar het groeiend aantal alleenstaanden en alleenstaande ouders heeft deze groep geen behoefte aan een volledige gezinswoning. Een kleinere en meer betaalbare woning is voor deze groep een grote wens.

Hofjeswoningen bieden hierin een bestendige kans, een aantrekkelijk alternatief.
Zij biedt interessante alternatieven voor de bovengenoemde doelgroepen om door te stromen, waarbij de bewoners kunnen anticiperen op toekomstige woonwensen.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

1. Nederland 65 m² (bron: CBS),
2. Duitsland 46,5 m² (bron: Eurostart)
3. België 53 m² (bron: Statbel)
4. Engeland 44 m² (bron: University of the West of England).

De toekomstige woningbehoefte zal een behoefte zijn aan kleinere woningen. Hofjeswoningen kunnen voor een deel van de doelgroep (jongeren, alleenstaanden en ouderen) kleiner worden gebouwd. De bouwkosten per woning zijn lager, door het bouwen voor een specifieke doelgroep, de overruimte in de woning wordt namelijk niet gebouwd. (bepaalde ruimten worden bewust kleiner ontworpen en het aantal ruimten is afgestemd op de doelgroep)
Ontwikkelaars tonen met het bouwen van Hofjeswoningen aan dat zij sociaal betrokken zijn.

Gemeenten en ontwikkelaars kunnen bij nieuwe projecten eenpersoonshuishoudens voorrang verlenen bij de toewijzing van Hofjeswoningen als de nieuwe bewoners een eengezinswoning achter laten.

Het tweede mogelijke voordeel voor ontwikkelaars is dat zij een lagere grondprijs kunnen bedingen bij de gemeente. Waarom is dit mogelijk? De gemeente heeft een aantal voordelen door de sociale woonvorm van de Hofjeswoningen.
Deze woonvorm kan zorgen voor lagere WMO-kosten. De kosten voor woningaanpassingen zijn hoog voor gemeenten. Verhuizen naar een geschikte woning is vaak goedkoper. Er zijn al gemeenten die een bonus uitdelen voor verhuizing.
Een ander voordeel is de preventie van eenzaamheid of sociaal isolement. Hofjeswoningen bieden goede mogelijkheden voor het organiseren van burenhulp en mantelzorg, waardoor de bewoners minder snel een beroep zullen doen op de WMO.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

Kosten WMO algemene cijfers Nederland (cijfers CBS 2020).
De kosten voor WMO bestaan deels uit het aanpassen van woningen. Zo kost het plaatsen van een traplift tussen de €5.000,- en €8.000,-. Daarom geven gemeente steeds vaker een verhuisvergoeding omdat dit bedrag lager is dan een woning te moeten aanpassen.
Verder bestaat het grootste deel van de WMO kosten uit het verlenen van zorg aan huis.
Goed nabuurschap bij Hofjeswoningen kan ook deze kosten verlagen.

Hofjeswoningen bieden vele kansen voor het energieneutraal bouwen en wonen.
Ten eerste bouwen we alleen specifieke woningen per doelgroep. De woningen zijn kleiner, doordat bepaalde ruimten bewust kleiner of minder aanwezig zijn dan bij ‘standaard’ woningen. Door het compacter bouwen is minder energie benodigd voor het verwarmen van de woningen. Tevens is substantieel minder bouwmateriaal nodig om de bouw te realiseren. Dat scheelt in de fabricage van de materialen, en ook in de aan- en afvoer.
Compacter bouwen vraagt gewoon minder energiebehoefte.
Ten tweede geven de Hofjeswoningen de mogelijkheid om gezamenlijk gebruik te maken van energieopwekking.
Één aardwarmtevoorziening is realiseerbaar, zonnepanelen kunnen op verschillende dakvlakken worden geplaatst, oftewel één investering kan voor het hele collectief worden ingezet.
Nul op de meter is hierdoor eenvoudiger voor alle bewoners realiseerbaar.

Een collectieve tuin voorkomt dat bewoners kiezen voor verharding door bijvoorbeeld het leggen van tegels en plaatsen van schuttingen. In een collectieve tuin zal meer groen zijn. Hierdoor is de absorptie/opname van regenwater gunstiger en dat bevordert de klimaat neutraliteit.
Ook bij de tuininrichting en de leefomgeving kan worden nagedacht over energieneutrale oplossingen. Zo kunnen leilinden worden geplaatst voor zuidgevels, deze zorgen in de zomer voor schaduw door middel van de bladeren en in de bladerloze winter laten zij de zon wel weer naar binnen schijnen. Biodiversiteit zal zeker ook worden meegenomen in het totale ontwerp.

Hofjeswoningen zijn zowel fysiek als sociaal duurzaam.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw

Hofjeswoningen ontwerpen gaat veel verder dan alleen de architectonische aanpak. Niet alleen stenen, maten en proporties, ‘de hardware’, doen ertoe. Ook ‘de software’ bepaalt in belangrijke mate of een project een succes wordt. De focus bij het ontwikkelen van nieuwe Hofjeswoningen zal in belangrijke mate moeten liggen bij social design.
Als ontwerper is het belangrijk om ontmoeting tussen bewoners in een hofje te regisseren.
Daarbij blijft de architect wel in de eerste plaats ontwerper, die de ruimtelijke consequenties van deze sociale aspecten beargumenteerd vertaalt naar een woonvorm. De architect van Hofjeswoningen zal bewust de sociale ontmoetingen ruimtelijk vorm moeten geven. Dit is een interessante ontwerpopgave.

Hofjeswoningen zijn zowel grondgebonden als gestapeld mogelijk. Hofjeswoningen hoeven niet per se in het centrum te liggen. Bij grotere aantallen woningen is het aan te bevelen enkele hofjes te maken in plaats van één groot hof.

Het thuisgevoel wordt in een hof mede bepaald door de aanwezigheid van gedeelde elementen zoals een poort en een tuin en de gedeelde activiteiten. In een hof staat de gedeelde ruimte(n) en tuin centraal. Dit is een fundamenteel ander vertrekpunt dan bijvoorbeeld een appartement of een eengezinswoning, waar thuis pas achter de voordeur begint.

Hofjeswoningen zijn kleinere woningen met een gezamenlijke binnen- en buitenruimte, dat zorgt voor een effectief ruimtegebruik. De aanwezigheid van een centrale ontmoetingsplek is cruciaal voor deze manier van samenwonen. De menselijke maat staat centraal, dit kan bijvoorbeeld door een zitbank in de gevel te integreren. Voor de entreegevel kan een klein terras met tuin worden gecreëerd. De entrees van de Hofjeswoningen liggen aan de binnentuin. Het complex beschikt over een gezamenlijke berging, een gezamenlijke plek voor opslag van tuingereedschap en een gezamenlijke tuin met sfeervolle zitruimten. Ook worden er buiten plekken gecreëerd om jezelf even privé terug te kunnen trekken.

Uitgangspunt bij Hofjeswoningen zijn de zogenoemde nul treden woningen: een woning waarbij de bewoner geen trap op of af moet om bij de voordeur te komen en waarbij de primaire ruimtes (keuken, sanitair, woonkamer en minimaal één slaapkamer) op dezelfde woonlaag zijn gesitueerd.

architect, hofjeswoningen, hofwoning, hofjeswoning, hofje, wonen in een hof, architectenbureau, ontwerp, seniorenwoning, sociaal wonen, knarrehof, knarrenhof, binnentuin, beschermd wonen, energieneutraalwonen, zelfstandig wonen, nabuurschap, huurwoning, huurwoningen, architekt, woonconcept, woongemeenschap, hofjeswoningen, hofjeswoning, wonen in een hof, seniorenwoning, seniorenwoningen, architekt, senioren, hof, hofje, woning, woningbouw